چرا رتیل‌ها مودار هستند؟

رتیل‌ها جانورانی پوشیده از مو هستند. اما اکثر عنکبوت‌ها چنین بدن «پشمالویی» ندارند. پس چرا رتیل‌ها اینقدر مودار به نظر می‌رسند؟ این مو‌ها مهمتر از آن چیزی هستند که فکر می‌کنید.

به گزارش زی‌سان به نقل از راز بقا؛ «جروم روونر»، استاد دانشگاه اوهایو و سردبیر سابق مجله Arachnology که متعلق به انجمن باستان‌شناسی آمریکاست، می‌گوید: «برخلاف عملکرد بسیار محدود مو‌های انسان، مو‌های رتیل (و سایر عنکبوت‌ها) می‌توانند کار‌های مختلفی انجام دهند».

حس کردن دنیا

رتیل‌ها به دلایل مختلفی پشمالو هستند. برخلاف موی پستانداران که از کراتین ساخته شده، موی رتیل‌ها که «ستائه» نامیده می‌شوند، از کیتین ساخته شده، مشتقی از گلوکز که ساختار اسکلت بیرونی عنکبوت را نیز تشکیل می‌دهد. برخی از این مو‌ها به‌عنوان اندام‌های حسی عمل می‌کنند و به رتیل‌ها کمک می‌کنند تا بو کنند، بچشند، لمس کنند و ارتعاشات دنیای اطراف را تشخیص دهند. این مو‌های حسی عمدتاً روی پا‌ها و قسمت‌های دهان عنکبوت‌ها یافت می‌شوند و روی اعصاب حسی واقع در «پوست» یا کوتیکول عنکبوت اثرگذار هستند. 

حساس‌ترین مو‌ها که «تریکوبوتریا» نامیده می‌شوند، به دلیل اتصال «مفصلی» (مفصل توپی یا گودالی) آن‌ها به غشای کوتیکول، حتی کوچکترین تغییرات در حرکت هوا را تشخیص می‌دهند. این مو‌ها به هدایت رتیل‌ها در گرفتن شکار یا واکنش به احتمال شکار شدن آن‌ها کمک می‌کنند. در سال ۱۸۸۳، «فردریش دال»، جانورشناس آلمانی، این «مو‌های شنیداری» را زمانی نام‌گذاری کرد که تشابه آن‌ها به صدای ویولن را تشخیص داد. 

مو‌های حساس از نظر شیمیایی که برای بو و مزه استفاده می‌شوند، سخت و توخالی هستند. آن‌ها همچنین در تولید مثل نقش دارند و به رتیل کمک می‌کنند تا جفت پیدا کنند. روونر می‌گوید: «رتیل‌های نر در جستجوی لانه ماده سرگردان می‌شوند. اگر نزدیک لانه ماده حرکت کنند، مو‌های حساس از نظر شیمیایی آن‌ها توسط «فِرومون جنسی» (ماده شیمیایی که برخی جانوران برای جلب همنوع ترشح می‌کنند) که به رشته‌های ابریشمی نزدیک ورودی لانه متصل است تحریک می‌شود و در نتیجه نر را قادر می‌سازد ماده را پیدا کند». وی افزود: «این مو‌ها احتمالاً می‌توانند مواد شیمیایی باقی مانده از رتیل‌های شکار شده را تشخیص دهند».

مو‌های رتیل سه کاربرد دیگر نیز دارند:

اول، آن‌ها به رتیل‌ها که خونسرد هستند کمک می‌کنند تا دمای بدن خود را تنظیم کنند.
این باستان‌شناس می‌گوید: «مو‌ها لایه‌ای از هوا را در مقابل بدن و کوتیکول بیرونی خود به دام می‌اندازند و نوعی عایق ایجاد می‌کنند. رتیل‌ها با یک پوشش ضخیم مو می‌توانند در طول شب‌های خنک و در جنگل‌های بارانی و بیابان‌های استوایی همچنان فعال باقی بمانند».

 استاد دانشگاه اوهایو به دومین کارکرد مو‌های رتیل نیز اشاره می‌کند و می‌گوید: «مو‌های بلند همچنین به عنوان نوعی پوشش ضد آب عمل می‌کند که می‌توانند «در صورت غرق شدن رتیل در اثر سیل، آب را دفع کنند.»

سوم اینکه، سطح زیرین مو‌های پا‌های آن‌ها «چسبنده» است. این امر به رتیل‌ها کمک می‌کند تا از سطوح عمودی صاف بالا بروند. این شبکه‌های متراکم از مو‌ها «اسکوپولا» نامیده می‌شوند و به گرفتن طعمه توسط رتیل‌ها کمک می‌کنند.

بسیاری از رتیل‌های نیمکره غربی نیز تا ۱ میلیون موی تیز کُشنده روی شکم خود دارند که برای دفاع در برابر حملات از آن‌ها استفاده می‌کنند. روونر توضیح می‌دهد: «این مو‌های خاردار می‌توانند در پوست، چشم‌ها و غشای مخاطی شکارچیان فرو بروند و باعث آزار آن‌ها شوند».

رتیل‌ها در صورت تهدید، از پا‌های عقبی خود استفاده می‌کنند و آن‌ها را به شکم خود می‌مالند تا این مو‌های خارش آور را جدا کنند و توده‌ای از خار‌های گزنده ایجاد می‌کنند که به بدن شکارچی نفوذ می‌کنند تا فرار کنند. هنگامی که این مو‌های خارش‌آور رتیل به افراد اصابت کند، باعث قرمزی، سوزش و خارش شوند و حتی اگر به چشم‌ها برخورد کنند. کور شوند. در مقابل، رتیل‌های بومی نیمکره شرقی دارای گزنه‌های خارش‌آور نیستند. در عوض آن‌ها سم قوی تری دارند و از موضع تهاجمی برای هشدار دادن به شکارچیان قبل از گاز گرفتن آن‌ها استفاده می‌کنند.