امروزه ایران اسلامی یکی از گستردهترین و متنوعترین ناوگانهای پهپادی جهان را داراست؛ ناوگانی متشکل از پهپادهایی با طرحهای صد در صد بومی تا پهپادهایی مهندسی معکوس شده که طی سالهای اخیر به راههای مختلف در اختیار نیروهای مسلح قرار گرفته است.
آنگونه که فارس روایت کرده، در این میان قدرتهای استکباری نیز برای توقف این روند رو به رشد از هیچ اقدامی از جمله تحریم و فشار بینالمللی دریغ نکردهاند.
فناوری ساخت پهپادها به قدری گسترش یافتهاند که به طور ویژه در زمینههای مخابرات، ناوبری جهانی، تحقیقات هواشناسی، جغرافیایی و... به کار گرفته میشوند.
این پرندههای بدون سرنشین امروزه به دلیل عدم نیاز به تأسیسات و پایگاههای بزرگ و ثابت، سادگی تعمیر و نگهداری، به کارگیری آسان، نداشتن تلفات انسانی، امکان استفاده از فناوری پیشرفته در ساخت و مزایای دیگر، بسیار برای کشورها بهویژه جمهوری اسلامی ایران پراهمیت بوده است.
پهپاد «حازم» با قابلیتهای ویژه، یکی دیگر از پهپادهایی است که در نیروی پدافند هوایی ارتش ساخته شد.
«حازم» همچون پهپاد کیان، جزو پهپادهایی است که در قرارگاه پدافند هوایی خاتم الانبیاء (ص) به عنوان هدف تمرینی برای این یگان ساخته شده بود، اما پس از نمایش قابلیتهای بالقوه خود نیروهای مسلح را وادار به این فکر کرد که نمونههای دیگر آن هم ساخته شود و در نتیجه «حازم ۲ و ۳» نیز تولید شد.
کلمه «حازم» به معنی دوراندیش و هوشیار بوده و لذا نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با توجه به ویژگیهای این پرنده و جهت استفاده از خواب و غفلت دشمن برای حمله به آنها نام حازم را برای این پرنده انتخاب کردند.
برد در نمونههای خانواده پهپادی «حازم» ارتقا یافته به نحوی که «حازم ۱» برای برد کوتاه، «حازم ۲» برای برد متوسط و «حازم ۳» که آخرین نمونه این پرنده بود برای برد بلند ساخته شده است، موضوعی که فرمانده وقت پدافند هوایی به آن اشاره کرد.
به گفته وی، پهپاد «حازم ۳» با قابیلت پرواز برد بلند میتواند برای بمباران اهداف نیز بکار گرفته شود.
پهپادهای «حازم» با عرض بال حدودی ۲ متر و ۲۵ سانتیمتر پس از ارتقا جهت انجام مأموریت ارزیابی سامانههای راداری و توپخانهای مورد استفاده قرار گرفت، اما بعدها قابلیتهای دیگری، چون شناسایی، محمول هوایی و عملیات روانی به این خانواده پهپادی سپرده شد.
«حازم»؛ پهپادی که اهداف را در هر بردی منهدم میکند
از طرف دیگر به گفته فرمانده وقت پدافند هوایی مأموریت بمباران هوایی هم به این پهپاد واگذار شد، اما هیچ وقت تصویری از آن منتشر نشد.
علاوه بر این موضوع، فرمانده وقت پدافند هوایی درباره توانایی این پرنده جهت شکل انواع موشکها نیز گفته بود، «معمولا ما روی پهپاد حازم موشک نصب نمیکنیم، اما اگر نیاز باشد محمولههای انفجاری بر روی آن نصب خواهیم کرد.»
اما نکته مهم درباره «حازم» نه توانایی بمباران و نه توان انجام مأموریتها بلکه بارزترین ویژگی در نوع هدایت این پهپاد است، خانواده پهپادی حازم که از جنس فایبرگلاس ساخته شدند به دو صورت دید چشمی و اتو پایلوت انجام میشود.
در نوع دید چشمی که برای «حازم ۱» استفاده میشود پهپاد به صورت دستی پرتاب میشود و مداومت پروازی حدود ۴۰ دقیقه تا یک ساعت و سرعتی بالغ بر ۴۰ تا ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت دارد، اما در نمونه اتو پایلوت که برای «حازمهای ۲ و ۳» به کار گرفته میشود پرنده پس از پرتاب با استفاده از تکنولوژی خلبان اتوماتیک به صورت رادیو کنترل هدایت میشود.
پهپادها در مدل اتو پایلوت، مداومت پروازی بیش از ۱ ساعت، بردی بیش از ۱۰۰ کیلومتر و سرعتی بین ۵۵ تا ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت دارند.
حازم؛ استاد جنگ هوایی.
اما در مأموریت جدید از پهپادهای حازم برای جنگ روانی علیه دشمن هم استفاده میشود، در سال ۹۳ بود که برای نخستین بار توسط این پهپادها عملیات روانی و پخش تراکت از طریق هوا انجام و طی آن تعداد زیادی از تراکتها و متنهای متناسب با این نوع عملیات بر روی مواضع دشمن فرضی پخش شد.
وجود پهپادهای سبک و کوچک در کنار پرندههای پیشرفتهای، چون سیمرغ، صاعقه و شاهد ۱۲۹ در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران نشان میدهد که این روزها ایران در لبه تکنولوژی ساخت پهپاد در دنیا قرار دارد و قادر است متناسب با هر نوع تهدید تجهیزات مورد نیاز پاسخگویی آن را در انواع مختلف بسازد تا هیچ دشمنی فکر تجاوز به این سرزمین را در ذهن خود پرورش ندهد.
امروزه ایران اسلامی در ساخت انواع هواپیماهای بدون سرنشین اعم از رزمی، شناسایی و جنگالی با مأموریتهای متعدد به پختگی کامل رسیده و به فناوریهایی دست پیدا کرده است که میتواند براساس نیاز نیرو انواع پهپاد را تولید و در آینده نیز ساخت انواع پهپادهای دیگر را نیز در دستور کار قرار دهد.