کشف بزرگ دانشمندان برای درمان تومورهای سرطانی

آشکارساز‌های ذرات مانند آنچه توسط فیزیکدانان سرن استفاده می‌شود، می‌توانند کاربرد‌های گسترده‌ای فراتر از تحقیقات بنیادی داشته باشند. دانشمندان مرکز ملی بیماری‌های تومور آلمان (NCT)، مرکز تحقیقات سرطان آلمان (DKFZ) و مرکز درمان پرتو یونی هایدلبرگ (HIT) در بیمارستان دانشگاه هایدلبرگ اکنون در حال آزمایش یک دستگاه تصویربرداری جدید هستند که توسط شرکت چک ADVACAM برای اولین بیماران ارائه شده است.

این دستگاه که شامل یک آشکارساز پیکسل کوچک به نام Timepix ۳ است، به تومور‌های سر و گردن اجازه می‌دهد تا در طول پرتودرمانی یونی به دقت تحت نظر باشند و هدف قرار دادن آنها را آسان‌تر می‌کند. در نتیجه به محدود کردن عوارض جانبی درمان کمک می‌کند. ماریا مارتیشیکووا رئیس تیم DKFZ توضیح می‌دهد: «یکی از پیشرفته‌ترین روش‌ها برای درمان تومور‌های سر و گردن شامل تابش با پرتو‌های یونی است. این روش یک ویژگی منحصر به فرد دارد: می‌توان آن را دقیقاً به عمق سر انسان تنظیم کرد، جایی که ذرات باید حداکثر تأثیر را داشته باشند».

با این حال، مانند سایر انواع تابش، تابش یونی نیز دارای یک اشکال است. پرتو‌های ذرات نه تنها تومور بلکه بخشی از بافت سالم اطراف آن را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهند. این ایراد به ویژه در مغز چالش برانگیز است، چرا که ممکن است به عصب بینایی یا حافظه بیمار آسیب بزند.

در حالت ایده آل، ناحیه تحت تابش در اطراف تومور باید تا حد امکان کوچک باشد و دوز تومور باید تا حد امکان بالا باشد. با این حال، فناوری فعلی امکان هدف گیری دقیق یون‌ها را نمی‌دهد. برای پیچیده‌تر کردن مسائل، وضعیت درون سر بیمار می‌تواند در طول درمان تغییر کند.

تصویر اسکن توموگرافی کامپیوتری اشعه ایکس گرفته شده قبل از درمان اساساً به عنوان یک "نقشه" برای هدف قرار دادن تومور با پرتو‌های یونی استفاده می‌شود. اما در طول درمان، وضعیت داخل جمجمه ممکن است تکامل یابد. تا به حال، پزشکان فاقد ابزار قابل اعتمادی برای هشدار دادن در صورت تغییر در مغز بودند.

دستگاه جدید ADVACAM می‌تواند با بهبود مسیریابی پرتو‌های یونی در داخل سر با ردیابی ذرات ثانویه ایجاد شده در هنگام عبور یون‌ها از آن به حل این مشکلات کمک کند، دوربین‌های ما می‌توانند هر ذره باردار تشعشعات ثانویه ساطع شده از بدن بیمار را ثبت کنند.

لوکاش مارک از ADVACAM توضیح می‌دهد: «این مانند تماشای توپ‌هایی است که با شلیک بیلیارد پراکنده شده اند. اگر توپ‌ها مطابق تصویر سی تی اسکن همانطور که انتظار می‌رود پرش کنند، می‌توانیم مطمئن باشیم که به درستی تومور را هدف قرار می‌دهیم. در غیر این صورت، واضح است که "نقشه" دیگر کاربردی ندارد. سپس لازم است درمان مجدداً برنامه ریزی شود.»

او می‌افزاید: ما امیدواریم که دستگاه جدید به ما نشان دهد که تغییرات تومور در چه زمانی و در کجا رخ می‌دهد. این به ما امکان می‌دهد تا حجم کلی بافت تحت تابش را کاهش دهیم، بافت سالم را نجات دهیم و عوارض جانبی رادیوتراپی را کاهش دهیم. همچنین می‌توانیم بیشتر از دوز تشعشع به تومور استفاده کنیم.

منبع: همشهری آنلاین