معاون دادستان شیراز از دستگیری ۳ نفر از مرتبطین با حادثه مسمومیت و فوت یک پزشک در شیراز خبر داد.
زی‌سان: «مسمومیت با الکل» مدتی است به عاملی برای مرگ‌ها و آسیب دیدگی‌های دسته جمعی تبدیل شده است، مثل تصادف دلخراش یک اتوبوس و یا حتی قطار، عده‌ای جان خود را از دست می‌دهند، برخی بینایی و برخی کلیه و کبد خود را. اخیرا هم حادثه‌ای تلخ و بسیار هشدار دهنده از سری حوادث «مسمویت با الکل» در شیراز رخ داده است.
به گزارش زی‌سان، خبر‌ها حاکی از آن بود که در یک مهمانی خصوصی که ظاهرا همه‌ی مهمانان پزشک بوده‌اند، ۲۹ تن از آنها به دلیل مسمومیت ناشی از الکل به بیمارستان منتقل شده‌اند. اما افشین محمدی دادستان شیراز درگفتگو با خبرگزاری میزان مسمومیت ۶ نفر را تائید کرد. منابعی هم مدعی شده بودند ۱۲ پزشک مسموم شده‌اند.
آخرین گزارش‌ها حاکی از آن است که یک پزشک زن جانباخته است. دکتر «ف. ا» متخصص زیبایی شاغل در جهرم و شیراز بوده و همسرش هم در بیمارستان بستری است.
پیام تسلیت دکتر محمد رحمانیان رئیس دانشگاه علوم پزشکی جهرم نیز موید فوت این پزشک متخصص زیبایی است. همچنین خبرگزاری فارس گزارش داده که در این ماجرا یک پزشک دیگر به کما رفته و چند تن دیگر دچنارسایی کلیوی شده‌اند.
دادستان شیراز اعلام کرد سه نفر در این رابطه دستگیر شده‌اند. او گفت دیگر عوامل، مسببین و معاونین احتمالی جرم نیز تحت تعقیب قرار خواهند گرفت. جزییات بیشتری در این باره منتشر نشده است.
این اولین بار نیست که نوشیدن مشروبات الکلی تقلبی و دست‌ساز قربانی می‌گیرد. نگاهی به آمار مرگ و میر ناشی از مصرف این نوع مشروبات الکلی غیراستاندارد در چند سال گذشته، نشانگر شمار بالای تلفات مصرف مشروبات الکلی در آن کشور است.
خرداد ماه سال گذشته نیز مصرف مشروبات تقلبی موجب جام باختن دست کم ۱۲ نفر در استان البرز شد، بیش از ۱۰۰ نفر نیز مسمومیت شدید پیدا کردند که برخی از آنها دچار نابینایی و نارسایی کلیه شدند.
پیش از آن نیز حوادث مشابهی رخ داده بود و سوء مصرف الکل موجب جاباختن و آسیب دیدن افزاد زیادی که اغلب جوان بود، شد. با وجود ممنوع بودن مصرف مشروبات الکلی در ایران، سال ۲۰۱۸ سازمان جهانی بهداشت طی گزارشی در مورد میزان مصرف الکل در کشور‌های جهان، ایران را در رتبه نهم مصرف مشروبات الکلی معرفی کرد. البته منابع داخلی این ادعا را تائید نکرده‌اند.
مشروبات الکلی یا به صورت قاچاق وارد ایران می‌شود و یا به صورت دست‌ساز تولید و به فروش می‌رسد. با وجود اینکه تولید و مصرف مشروبات الکلی جرم به حساب می‌آید و مجازات سنگینی هم دارد، اما به راحتی در دسترس و قابل تهیه است. طبق ماده ۲۶۵ این قانون، مجازات نوشیدن الکل ۸۰ ضربه شلاق است.
آمار دقیق از شمار جان‌باختگان مسمومیت‌های الکلی در ایران در دست نیست؛ با این حال در یک مورد عباس مسجدی آرانی، رئیس سازمان پزشکی قانونی کشور، اواخر خرداد سال گذشته گفت که در سال ۱۴۰۱ مجموعا ۶۴۴ نفر در پی مصرف الکل جان باختند.
مسمومیت الکلی ناشی از چیست؟
مشروب ناسالم، یعنی مشروبی که حاوی مواد سمی و خطرناکی همچون متانول است. متانول یا الکل متیلیک که به الکل صنعتی و الکل چوب هم معروف است، برخلاف هم‌خانوادهٔ خود، اتانول (یا همان الکل اتیلیک موجود در مشروبات الکلی)، بسیار سمی است.
متانول خالص از لحاظ رنگ، بو و طعم به اتانول شباهت دارد، اما در بسیاری از کشور‌ها برای جلوگیری از نوشیدن و متمایز کردن آن از متانول، مواد رنگی و بدطعم به آن اضافه می‌کنند. اما تشخیص طعم و بوی متانول خالص، بخصوص مخلوط با اتانول، بسیار سخت است و این باعث سوء استفاده از این الکل ارزان، اما بسیار سمی در تولید مشروبات تقلبی می‌شود.
متانول در بدن، بخصوص در کبد، به چند مادهٔ سمی مثل فرمالدئید و اسید فرمیک (جوهر مورچه) تبدیل می‌شود. این ترکیبات خطرناک، بخصوص اسید فرمیک، می‌توانند سبب انواع آسیب‌های بافتی و علائم گوارشی، عصبی، چشمی و اسیدی شدن خون (اسیدوز) و در صورت مسمومیت شدید باعث نابینایی و حتی مرگ شوند.
حتی خوردن اندکی متانول می‌تواند عوارض سمی ایجاد کند. در منابع گوناگون ذکر شده که خوردن ۴ تا ۱۰ سی‌سی (تقریبا به اندازه یک تا دو قاشق چایخوری معمولی) متانول می‌تواند عوارض جدی داشته باشد و از ۲۵ سی‌سی به بالا حتی منجر به مرگ شود.
نکته مهم این است که تشخیص متانول از اتانول کار بسیار دشواری است، تست‌های قابل اعتماد که حتی مقادیر پایین متانول را تشخیص دهند، تنها در آزمایشگاه‌های تخصصی ممکن است. البته کیت‌هایی در این رابطه در بازار وجود دارد، با این حال متخصصان می‌گویند این کیت‌ها به هیچ عنوان قابل اعتماد نیستند. روش‌های دیگر همچون رنگ سنجی هم اعتبار چندانی ندارد.
نشانه‌های مسمومیت الکل
در ساعت‌های اولیه پس از مصرف مشروب حاوی متانول عوارضی مانند تهوع و استفراغ، سرگیجه و بدحالی بروز می‌کند که ممکن است از سوی فرد آسیب دیده جدی تلقی نشود و تصور کند ناشی از مصرف زیاد است.
عوارض خطرناک، اما اغلب پس از ۱۲ تا ۲۴ ساعت، هنگامی که مواد سمی مشتق از متانول همچون اسید فرمیک افزایش می‌یابند، بروز می‌کنند. عوارضی مثل: اختلال تعادل و سرگیجه شدید، تاری و مشکلات بینایی و عدم تحمل نور، تهوع و استفراغ، دل‌درد و دل‌پیچه، سختی تنفس، کبودی، و در موارد شدید و عدم درمان سریع، از بین رفتن کامل بینایی، تشنج و مرگ.
مسمومیت ناشی از الکل درمان می‌شود؟
دکتر نوید شفیق، فوق تخصص مراقبت‌های ویژه درباره مسمومیت ناشی از الکل گفت: «مسمومیت با متانول می‌تواند با از بین بردن عصب بینایی باعث کوری شود. این به این دلیل است که متانول به اسید فرمیک که یک ماده بسیار سمی است متابولیزه می‌شود. اسید فرمیک می‌تواند به عصب بینایی که مسئول انتقال سیگنال‌های بصری به مغز است، آسیب برساند. حتی استفاده از متانول و مراجعه دیر در برخی موارد باعث مرگ خواهد شد.»
شفیق ادامه داد: «کوری ناشی از مسمومیت با متانول می‌تواند در عرض ۱۸ تا ۴۸ ساعت پس از مصرف رخ دهد. علائم مسمومیت با متانول معمولاً با سردرد، حالت تهوع، استفراغ و سرگیجه شروع می‌شود. با پیشرفت مسمومیت، ممکن است فرد دچار تاری دید، فتوفوبیا (حساسیت به نور) و درد در چشم شود. در موارد شدید، ممکن است فرد دچار نابینایی کامل شود.»
او در خصوص درمان این مسمومیت گفت: «هیچ درمان خاصی برای مسمومیت با متانول وجود ندارد که بتواند آسیب به عصب بینایی را معکوس کند. با این حال، درمان زودهنگام با همودیالیز یا اتانول می‌تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر و شانس مجدد بازگشت به زندگی کمک کند.»
به گفته او، مهم است که فرد مصرف کننده فوراً به مراکز درمانی مراجعه کند چرا که هیچ زمانی برای اتلاف وقت وجود ندارد و هر چه زودتر درمان شروع شود، شانس بهبودی بیشتر است.
این فوق تخصص مراقبت‌های ویژه به چند نکته برای کمک به جلوگیری از مسمومیت با متانول اشاره کرد و افزود: «هرگز مایع شیشه شوی یا سایر محصولات حاوی متانول را ننوشید و از علائم و نشانه‌های مسمومیت با متانول آگاه باشید و اگر فکر می‌کنید خود یا کسی که می‌شناسید متانول مصرف کرده است، فوراً به پزشک مراجعه کنید و زمان را از دست ندهید.»
سایر اخبار
غیر قابل انتشار: ۰ | در انتظار بررسی: ۰ | انتشار یافته:
پرطرفدار